اقدامات اقلیمی ‌هم‌اکنون باید عملی شوند

مشکلات جهانی

میانگین افزایش دما در مقایسه با مقادیر پیش از صنعتی شدن ۱/۲ درجه است. این میانگین بسیار نزدیک به افزایش ۱/۵ درجه‌ای است که جامعه علمی جهانی آن را «مرز» می‌نامد و هشدار می‌دهد که رعایت این مرز جهت جلوگیری از تحولات فاجعه‌باری مانند سیل، آتش‌سوزی، طوفان و امواج گرما ضروری است.

دبیرکل خواستار تعهد عمده‌ترین انتشاردهنگان گاز دی‌اکسید کربن به هدف صفر خالص تا سال ۲۰۵۰ است. وی از آنان می‌خواهد سیاست‌ها و برنامه‌هایی را در راستای تحقق این هدف وضع و اجرا کنند.

ایران

ایران نیز از تأثیرات تغییرات اقلیمی مصون نمانده و مانند سایر کشورها، ملزم به همکاری است. ایران از لحاظ جغرافیایی در کمربند خشک جهان قرار دارد. دمای بالا و بارندگی نسبتاً محدود از ویژگی‌های کمربند خشک است و این امر باعث می‌شود که منابع آب، به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل محدود کننده توسعه کشور واقع شوند.

اقتصاد ایران بیش از هر چیزی تحت تأثیر پیامدهای تغییرات اقلیم قرار دارد. تحقیقات جهانی نشان می‌دهند که در مناطق اقلیمی‌ای چون اقلیم ایران، یک درجه‌ افزایش در دما موجب کاهش ۱۰ درصدی تولید محصولات کشاورزی می‌شود. بدیهی است که این امر بر اقتصاد و امنیت غذایی ایران تأثیر خواهد گذاشت.

همه بخش‌های مرتبط با تولید و توسعه در جهان نیازمند دسترسی به منابع آب هستند. ضرورت دسترسی به منابع آب، زیست‌بوم‌ها و تنوع زیستی را تحت فشار قرار می‌دهد.

آب

شکاف میان نیازهای توسعه، مشوق‌های ضعیف، و ظرفیت برنامه‌ریزی در زمینه‌‌های اقتصادی و توسعه در سطوح ملی، هم در کشور‌های توسعه‌یافته و در حال توسعه، چالش‌های زیست‌محیطی مؤثر بر جهان، از جمله تغییرات اقلیمی، کمبود آب، نابودی تنوع‌زیستی و آلودگی را تشدید کرده‌اند.

پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰، مجموع خسارت ناشی از تغییرات اقلیم و تخریب محیط‌زیست ناشی از آن به هشت تریلیون دلار برسد، تولید ناخالص داخلی جهانی را تا سه درصد کاهش دهد و اثرات نامتناسبی بر فقیرترین مناطق داشته باشد.

مقیاس و سرعت رشد «غیر سبز» بیشتر و سریع‌تر از ظرفیت و تعهد برای بازیابی، تجدید و احیای منابع زیست محیطی بوده است. متأسفانه، این روندی است که گمان می‌رود در دوره بهبود از همه‌گیری کووید-۱۹ شتاب خواهد یافت.

راه‌حل‌های یکپارچه

راه‌حل آسانی وجود ندارد. آنچه که باید به صورت اساسی تغییر کند، نحوه برخورد با این تهدیدات زیست‌محیطی است. این تهدیدات باید به عنوان پدیده‌های بسیار درهم‌پیچیده و در تعامل با عوامل اجتماعی-اقتصادی، به ویژه نابرابری‌های شایع و رو به وخامت، در نظر گرفته شوند. تغییرات اقلیمی و کمبود آب به تنهایی بر نظام‌های غذایی تأثیر نمی‌گذارند.

اولویت سازمان ملل متحد، رویکردی منسجم و هماهنگ است. تمرکز تیم کشوری سازمان ملل متحد در ایران بر بازیابی و توسعه سبز فراگیر در راستای برنامهٔ توسعه کشور و اولویت‌های ملی توسعه است. این امر به معنای حمایت از گذر به انرژی پایدار، بهبود مدیریت منابع طبیعی و کمک به تنوع‌بخشی و ایجاد اقتصادی تاب‌آور است.