به مناسبت روز جهانی مقابله با سوء مصرف مواد و قاچاق غیر قانونی ۲۰۲۳

• تخمین های جدید نشان می دهند شمار افرادی که مواد مخدر تزریق می کنند به مراتب بیشتر از قبل است، به صورتی که خدمات درمانی و سایر مداخلات از جمله به دلیل تعداد بالای افراد آواره به سبب بحران های بشری با کمبود مواجه هستند.
• مواد مخدر صنعتی "ارزان و راحت" بازارهای مواد مخدر را با نتایج مرگبار تغییرمی دهند.
• قاچاق مواد مخدر تخریب محیط زیست و جرم در حوضه آمازون را تسریع می بخشد.
• نظارت بیشتر بر اثرات سلامت عمومی در بحبوحه تغییرات سریع نظارتی و آزمایش های بالینی با داروهای روانگردان مورد نیاز است.

وین، ۵ تیر ۱۴۰۲(سرویس اطلاع رسانی ملل متحد) – بر اساس گزارش جهانی مواد مخدر ۲۰۲۳ که امروز توسط دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد معرفی شد، تداوم عرضه زیاد مواد مخدر غیرقانونی و شبکه های چابک قاچاق، بحران های متقاطع جهانی را تشدید می کند و خدمات بهداشتی و پاسخ های اجرای قانون را به چالش می کشد.

داده های جدید تخمین جهانی در سال ۲۰۲۱، افرادی که مواد مخدر را تزریق می کنند، را ۲/۱۳ میلیون اعلام می کند، که ۱۸ درصد بالاتر از آنچه پیشتر تخمین زده شده بود، است. در کل جهان، ۲۹۶ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱ مواد مصرف کردند، که ۲۳ درصد افزایش در دهه گذشته را نشان می دهد.  در عین حال، تعداد افرادی که از اختلالات مصرف مواد مخدر رنج می برند، در طی ۱۰ سال، با ۴۵ درصد افزایش به ۵/۳۹ میلیون نفر رسید.

در این گـزارش، یک فصل به قاچـاق مواد مخدر و جرائمی اختصاص داده شده است که بر محیط زیست در حوضه آمـازون تأثیر می گذارند. همچنین، بخشی هم به آزمایش های بالینی با روانگردان ها و مصرف پزشکی کانابیس؛  مصرف مواد مخدر در بحران های بشری؛ ابتکارها در درمان مواد مخدر و سایر خدمات؛ و مواد مخدر و درگیری ها اختصاص داده شده است.

گزارش جهانی مواد مخدر ۲۰۲۳ همچنین به تأثیر نابرابری های اقتصادی و اجتماعی بر چالش های مواد مخدر، تخریب محیط زیست و  نقض حقوق بشر ناشی از اقتصاد مواد مخدر، و غلبه فزاینده مواد صنعتی و بالعکس اشاره می کند.

طبق این گزارش، تقاضا برای درمان اختلالات مربوط به مواد مخدر همچنان برآورده نشده است. در سال ۲۰۲۱، با افزایش نابرابری در دسترسی به درمان در مناطق مختلف، تنها یک نفر از هر پنج نفر که از اختلالات مربوط به مواد مخدر رنج می برند تحت درمان مواد قرار گرفتند.

جمعیت جوان آسیب پذیرترین قشر در برابر مصرف مواد هستند و در بسیاری از مناطق به شدت تحت تأثیر اختلال مصرف مواد قرار دارند. در آفریقا، ۷۰ درصد از افرادی که تحت درمان قرار می گیرند زیر ۳۵ سال سن دارند.

بر اساس این گزارش، سلامت عمومی، پیشگیری، و دسترسی به خدمات درمان می بایست در سر تا سر جهان اولویت سازی شود که در غیر این صورت چالش های مواد مخدر گریبانگیر افراد بیشتری خواهد شد. این گزارش بر نیاز برای پاسخ های اجرای قانون به منظور حفظ سرعت نسبت به مدل های تجاری مجرمانه و گسترش مواد صنعتی ارزان قیمتی که به راحتی وارد بازار می شوند، تأکید می کند.

در واکنش به یافته های این گزارش، خانم غدا والی، مدیر اجرائی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، اظهار داشت: "ما شاهد افزایش روزافزون تعداد افرادی هستیم که از اختلالات مصرف مواد در سر تا سر جهان رنج می برند، در حالی که بسیاری همچنان قادر به دریافت خدمات درمانی نیستند. در عین حال، ما نیاز داریم تا پاسخ ها علیه حلقه های قاچاق مواد مخدر، که از مناقشات و بحران های جهانی به منظور گسترش کشت و تولید مواد مخدر، به ویژه مواد صنعتی،  بهره می برند و بازارهای غیر قانونی را تغذیه می کنند و باعث آسیب بیشتر به مردم و جوامع می شوند، را تسریع بخشیم."

نابرابری های مربوط به مواد مخدر

بسیاری از افرادی که مواد مصرف می کنند از حق داشتن سلامتی  برخوردار نیستند.

نابرابری های زیادی در در دسترس و در اختیار بودن مواد تحت کنترل برای مصرف پزشکی، به خصوص تسکین درد، به قوت خود باقی است. نابرابری به خصوص بین مناطق شمالی و جنوبی جهان و همچنین در مناطق شهری و روستائی شایع است و باعث می شود برخی افراد تأثیر منفی مواد را بیشتر از دیگران احساس کنند. حدود ۸۶ درصد از جمعیت جهان در کشورهائی - بیشتر در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط - با دسترسی بسیار کم به مواد شبه افیونی داروئی (تحت کنترل کنوانسیون واحد ۱۹۶۱) زندگی می کنند.

برخی از جمعیت های آسیب پذیر و فقیر، همچون آنهائی که در مناطق مرزی میان برزیل، کلمبیا و پرو زندگی می کنند، در مناطق روستائی با شیوع بالای جرائم مربوط به مواد مخدر گیر افتاده اند. محل های دورافتاده آنها، دسترسی به خدمات درمانی، منابع و حاکمیت قانون را برای آنها بسیار سخت می کند.

اقتصاد مواد غیر قانونی باعث تسریع درگیری ها، نقض حقوق بشر، و تخریب محیط زیست می شود.

اقتصاد مواد مخدر در حوضه آمازون فعالیت های مجرمانه – همچون قطع غیرقانونی درختان، استخراج غیرقانونی معادن، تصرف غیرقانونی زمین - را تشدید می کند و به محیط زیست بزرگترین جنگل بارانی جهان صدمه می زند. مردم بومی و سایر اقلیت ها از عواقب این همگرائی جرم و از جمله تغییر مکان (جا به جائی)، مسمومیت با جیوه، و در معرض خشونت بودن رنج می برند. مدافعان محیط زیست گاهی مورد هدف قاچاقچیان و گروه های مسلح قرار می گیرند.

در حالی که جنگ در اوکراین مسیرهای سنتی (قدیمی) کوکائین و هروئین را تغییر داده است، نشانه ها گواه بر این است که با توجه به دانش موجود و بازارهای بزرگ مواد صنعتی که در منطقه در حال شکل گیری است، این درگیری می تواند منجر به گسترش تولید و قاچاق مواد صنعتی شود.

در منطقه ساحل، تجارت غیرقانونی مواد مخدر، گروه های مسلح غیر دولتی و شورش را تأمین مالی می کند، در حالی که در هائیتی، قاچاقچیان مواد مخدر از مرزهای پرنفوذ برای تقویت تجارت خود بهره می برند و بر بحران های چندگانه این کشور می افزایند.

در اولویت قرار دادن سلامت عمومی در نظارت بر مصرف داروئی مواد تحت کنترل

در حالی که بررسی جدید در زمینه مصرف مواد تحت کنترل همچون روانگروان ها در درمان سلامت روان و اختلالات مصرف مواد، نتایج خوبی را نشان می دهد، این گزارش جهانی نسبت به سرعت بالای پیشرفت ها در به خطر انداختن تلاش ها در تصویب تدابیری هشدار می دهد که نگرانی های سلامت عمومی را نسبت به منافع تجاری در اولویت می گذارد. بدون چارچوب های بررسی شده کافی که به خوبی طراحی شده باشند، ممکن است دسترسی کمی برای آنهائی وجود داشته باشد که به درمان نیاز دارند. این امر منجر می شود بیماران برای تهیه دارو به بازارهای غیر قانونی روی آورند، یا برعکس، ممکن است این روانگردان ها به مصارف غیر پزشکی، منحرف شوند.

تسلط فزاینده مواد صنعتی

تولید ارزان، راحت و سریع مواد صنعتی بازارهای غیر قانونی مواد را به طور چشمگیری تغییر داده است. مجرمانی که متامفتامین تولید می کنند – ماده صنعتی غالب در دنیا که به صورت غیر قانونی تولید می شود – با استفاده از ایجاد مسیرها، پایگاه های عملیات، و استفاده از پیش سازهای کنترل نشده جدید، در تلاش برای گریختن از پاسخ های نظارتی و اجرای قانون هستند.فنتانیل به شدت بازار مواد شبه افیونی در آمریکای شمالی را با عواقب وخیم تغییر داده است. در سال ۲۰۲۱، اکثریت حدود ۹۰ هزار مرگ و میر مربوط به مصرف بیش از حد مواد شبه افیونی در آمریکای شمالی مربوط به فنتانیل بوده است که به صورت غیر قانونی تولید شده است.

ممنوعیت مواد مخدر در افغانستان ممکن است روند افزایشی تولید تریاک را معکوس کرده باشد

همانطور که به دنبال ممنوعیت ملی مواد مخدر در افغانستان، گزارش ها حاکی از کاهش کشت خشخاش هستند، محصول تریاک سال ۲۰۲۳ این کشور کاهش شدید داشته است. مزایای امکان کاهش چشمگیر در کشت غیر قانونی تریاک در افغانستان در سال ۲۰۲۳، جهانی خواهد بود، اما به ضرر بسیاری از کشاورزان در این کشور می باشد، چرا که جایگزینی برای درآمدزائی ندارند. افغانستان همچنین تولید کننده بزرگ متامفتامین در منطقه نیز هست، و کاهش در کشت مواد افیونی می تواند محرکی برای روی آوردن به تولید مواد صنعتی باشد، که عوامل بسیاری ذینفع خواهند بود.

***

امسال، گزارش جهانی مواد مخدر به صورت ساده شده و به شکل قابل دسترس منتشر شده است. این گزارش با یک خلاصه اجرائی آغاز می شود. فصل های تحلیلی به صورت فایل های قابل دانلود در دسترس هستند. داده ها از طریق یک پایگاه داده در دسترس هستند. این داده ها به سادگی بر اساس منطقه و نوع مواد مخدر و موضوع قابل جستجو هستند و صدها نمودار و نقشه را در اختیار می گذارند که قابل دیدن و اقتباس هستند.