توانمندسازی زنان کارآفرین در ایران: داستان های ی از موفقیت و تاب آوری

تعداد پلتفرم‌های آنلاین در طول و پس از همه‌گیری کووید-19 در ایران افزایش یافته است، اما همچنان چالش‌هایی در از بین بردن شکاف دیجیتالی میان مناطق شهری و روستایی به منظور گسترش فرصت‌های اقتصادی برای کسب‌وکارهای خرد و کوچک وجود دارد. برنامه توسعه  سازمان ملل متحد در ایران با شرکای ملی و بین‌المللی خود برای توانمندسازی گروه‌های آسیب‌پذیر همچون زنان سرپرست خانوار و جوانان همکاری کرده و دسترسی به دانش فنی و خدمات حمایتی را تضمین می‌کند. این امر در راستای برنامه‌‌های ملی جهت حرکت در مسیر اقتصاد دانش‌بنیان است که می‌تواند به از بین بردن شکاف اقتصادی فعلی بین جوامع روستایی و شهری کمک کند.

مشارکت برنامه توسعه سازمان ملل متحد با بخش خصوصی شامل تمرکز بر توسعه روستایی و کارآفرینی با استفاده از بازارهای دیجیتال و سنتی است. هدف ما شناسایی موانع ساختاری و پروژه‌های نوآورانه‌ی آزمایشی است که در آینده می‌تواند به پروژه‌های بزرگ‌تری تبدیل شده و مجددا اجرا شوند. برنامه توسعه سازمان ملل متحد مفتخر است که از کسب و کارهای خرد، کوچک و متوسط در ایران حمایت می‌کند و در عین حال از احیا و تقویت زنجیره‌های ارزش، ایجاد بازاریابی و پتانسیل برندسازی بر اساس مزیت‌های نسبی محلی اطمینان حاصل می‌کند.

زنان با بهره‌گیری از دانش سنتی خود و مشارکت در زنجیره‌ ارزش در مناطق روستایی، نقش مهمی در احیای اقتصادهای محلی ایفا می‌کنند. از طریق ابتکارات برنامه توسعه سازمان ملل متحد، آن‌ها به مدیران شرکت‌های خود تبدیل شده‌اند و فرصت‌های کاری مناسبی را برای گروه‌های مختلف از جمله زنان و جوانان ارائه داده‌اند.

آیلار متخصص گیاهان دارویی از آذربایجان غربی است و از سه سال پیش کسب و کار خود را آغاز کرده است. کار او بر خدمات داروهای گیاهی و تولیدات کشاورزی پایدار از جمله آفت‌کش‌ها و حشره‌کش‌های ارگانیک متمرکز است که برای بخش کشاورزی و محیط زیست حوضه دریاچه ارومیه مفید است.

از طریق ابتکارات دیجیتال برنامه توسعه سازمان ملل متحد، آیلار به یک پلتفرم مجازی که تبادل دانش را در زنجیره‌های ارزش کشاورزی رهبری می‌کند، پیوست. او پروژه حفاظت از تالاب های برنامه توسعه سازمان ملل متحد را رابط مستقیم خود با کشاورزان می‌داند که به او اجازه می‌دهد دانش آن‌ها را در زمینه شیوه‌های سازگار با محیط زیست ارتقا دهد.

"6 یا 7 سال پیش، من با پروژه حفاظت از تالاب‌های برنامه توسعه سازمان ملل متحد آشنا شدم. از طریق حمایت دیجیتالی برنامه توسعه سازمان ملل متحد در اتصال فعالان زنجیره ارزش به یکدیگر، من توانستم با کشاورزان به عنوان مشتریان بالقوه خود تماس مستقیم داشته باشم و دانش و ظرفیت آن‌ها را در استفاده از شیوه‌های دوست‌دار محیط زیست افزایش دهم."

مریم یک کارآفرین پرتلاش از شهرستان پلدختر در استان لرستان است. او به برداشت و فرآوری انجیر و سایر محصولات کشاورزی علاقه زیادی دارد. با کمک مهارت‌های بازاریابی دیجیتالی که به تازگی کسب کرده است، اکنون محصولات فصلی خود را در پلتفرم‌های آنلاین به فروش می‌رساند. این امر، باعث رونق کسب و کار شده است.

مریم که به موفقیت خود به تنهایی راضی نیست، آرزوی ایجاد فرصت‌ شغلی برای زنان دیگر جامعه خود را دارد. او از طریق وزارت جهاد کشاورزی با پروژه‌های برنامه توسعه سازمان ملل متحد آشنا شد که در نتیجه آن توانست اطلاعات ارزشمندی در مورد فرآوری انجیر بدست آورد. مریم تاکنون برای پنج نفر دیگر شغل ایجاد کرده است و به گسترش شبکه خود برای بسته بندی و بازاریابی ادامه می‌دهد. "امیدوارم روزی 4 هزار کشاورز و صاحب مزرعه‌ای که در منطقه من هستند بتوانند از چنین طرح‌هایی بهره‌مند شوند و معیشت خود را گسترش دهند."

فائزه یک کارآفرین پیشرو از استان هرمزگان است. او به همراه 29 زن دیگر، بخشی از یک صندوق اعتباری خرد روستایی هستند که کارگاهی را برای فرآوری و بسته بندی محصولات کشاورزی تجهیز می‌کند.

قبل از حضور برنامه توسعه سازمان ملل متحد، آن‌ها به صورت انفرادی کار می‌کردند و محصولات را به صورت عمده و بدون رعایت استانداردهای بهداشتی می‌فروختند. با این حال، با حمایت برنامه توسعه سازمان ملل متحد، شبکه و دانش آن‌ها به طور قابل توجهی گسترش یافت. آن‌ها ارزش همکاری را آموختند و اکنون به صورت جمعی به عنوان یک کسب و کار خانوادگی کار می‌کنند.

فائزه اکنون مدیریت صندوق اعتبارات خرد روستایی را بر عهده دارد. "با جمعیتی بالغ بر 5 هزار نفر، 3 هزار نفر به طور مستقیم یا غیرمستقیم از این طرح بهره‌مند می‌شوند. ما با اتحاد، تأثیر مثبتی در جامعه خود می‌گذاریم."

زهرا مدیر مسئولیت‌پذیر هشتپر که یک تعاونی زنان در منطقه سیستان و متعهد به تقویت معیشت جایگزین برای جوامع محلی است، می‌باشد. داستان او در سال 1397 با شروع تولید صنایع دستی آغاز شد.

با حمایت برنامه توسعه سازمان ملل متحد، تعاونی زهرا به طور قابل توجهی رشد کرده است. اکنون 300 زن و دختر جوان از 15 روستا از این تعاونی بهره مند شده و آماده پیوستن به زنجیره اقتصادی محلی هستند.

در طول سال گذشته، مداخله برنامه توسعه سازمان ملل متحد در گسترش شبکه آن‌ها و به اشتراک گذاشتن تکنیک‌های سنتی با زنان بیشتر مؤثر بوده است. در نتیجه، آن‌ها فرصت‌های شغلی متعددی را برای جامعه محلی ایجاد کرده‌اند. مرکز آن‌ها در زابل قرار دارد که اولین فروشگاه صنایع دستی در منطقه است.

"من افتخار می‌کنم که به طور مستقیم برای 300 زن شغل ایجاد می‌کنم که بیشتر آن‌ها را جوانان تشکیل می‌دهند. تاسیس فروشگاه، به ما این امکان را داد تا مشتریان بیشتری را در سطح ملی و بین‌المللی داشته باشیم."

راضیه یک کارآفرین مصمم از استان هرمزگان است که مدیریت صندوق اعتبارات خرد روستایی را بر عهده دارد. او درکنار 9 عضو دیگر، یک کسب و کار خیاطی و پوشاک محلی را اداره می‌کنند.

راضیه از طریق تعدادی از مشاغل محلی، نه تنها مهارت‌های کارآفرینی خود را افزایش داده است، بلکه 170 زن را در روستاهای همجوار توانمند ساخته و به آن‌ها درباره مزیت رقابتی مورد نیاز برای پیشرفت آموزش داده است.

" هنگام شروع همه‌گیری کووید-19، جامعه و به طور خاص خانواده‌ها به دلیل کمبود شغل و معیشت با مشکلاتی مواجه شدند. اعضای خانواده حتی از یکدیگر پنهان شده بودند. این زمانی است که برنامه توسعه سازمان ملل متحد وارد عمل شد و تجهیزات خیاطی ضروری را برای کمک به دوخت ماسک‌ها و بسته‌های بهداشتی فراهم کرد. این لوازم حیاتی میان مردم محلی توزیع شد و به کاهش موارد کووید و محافظت از جامعه کمک کرد و در عین حال فرصت‌های شغلی را برای جامعه محلی فراهم کرد. دسترسی به تجهیزات بیشتر منجر به افزایش تولید شد و به کسب و کار ما اجازه داد تا مشتریان بیشتری داشته باشیم. اگرچه جمعه بازارها در ابتدا به دلیل همه‌گیری تعطیل بودند، اما حمایت برنامه توسعه سازمان ملل متحد در افزایش سواد دیجیتال به ما امکان فروش آنلاین محصولات را داد. با بازگشایی جمعه بازارها هم اکنون 300 نفر به طور مستقیم از فرصت‌های شغلی بهره مند می‌شوند."

هاله یک کارآفرین پویا از استان آذربایجان غربی است. او مشتاقانه خدمات دیجیتالی را از طریق مینی هاب‌های دیجیتال به تولیدکنندگان روستایی ارائه می‌دهد. مشارکت دیجیتالی برنامه توسعه سازمان ملل متحد به او اجازه داد تا ظرفیت و دسترسی دیجیتال خود را افزایش دهد.

هاله به عنوان مدیر یکی از 12 هاب دیجیتال در منطقه، از ده کسب و کار روستایی در هشت خوشه محصول در چهار روستا حمایت می‌کند. این خوشه‌ها محصولات غذایی و صنایع دستی را در بر می‌گیرند که منعکس‌کننده تنوع غنی جامعه محلی اوست.

"از طریق ایجاد هاب‌های دیجیتال، 300 تولیدکننده داخلی از آموزش‌های توسعه ظرفیت دیجیتال بهره‌مند شده‌اند و مهارت‌ها و اعتماد خود را در زمینه دیجیتال ایجاد کرده‌اند. این هاب‌ها به عنوان نقاط اتصال حیاتی عمل می‌کنند که در آن تولیدکنندگان محلی محصولات خود را بسته بندی، بازاریابی و به مراکز پخش دیجی‌کالا ارسال می‌کنند. به طور قابل توجهی، تقریبا نیمی از تولیدکنندگان محلی آموزش دیده، محصولات خود را بر روی پلتفرم دیجیتال ثبت کرده‌اند که زنان تقریباً 70 درصد آن‌ها را تشکیل می دهند."

مهارت‌ها، تأمین مالی خرد، ایجاد زنجیره‌های ارزش و ورود به بازارهای دیجیتال جدید، عناصر کلیدی موفقیت هستند. هدف همه ابتکارات ما ایجاد مشاغل سبزتر، بهبود استفاده از منابع طبیعی و کاهش پسماند است.

هاله و دیگرکارآفرینان ذکر شده، نمونه‌های درخشانی از موفقیت در جوامع خود هستند و عزم و استقامت را در سفر خود به سوی موفقیت نشان می‌دهند. آن‌ها با آینده‌ای امیدوار کننده، در آرزوی گسترش تجارت خود نه تنها در ایران بلکه در خارج از کشور هستند. با انگیزه و پتانسیل زیاد، آن‌ها به صورت غیرقابل توقف در پی دستیابی به ارتفاعات جدید هستند.

برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران همراه با شرکای خود بر تعهد خود به توانمندسازی زنان و جوانان از طریق ابتکارات و پروژه‌های تحول آفرین و کمک به آینده‌ای روشن‌تر و فراگیرتر برای همه ثابت قدم است.