چگونه در برابر بلایای طبیعی آماده شویم

ایران در یک منطقه حادثه‌خیز واقع شده، و هرساله با سوانح طبیعی متعددی، از طوفان و سیل گرفته تا زمین‌لرزه، دست‌وپنجه نرم می‌کند. در سال‌های اخیر، تغیرات اقلیمی احتمال وقوع، تعداد و شدت این سوانح طبیعی را افزایش داده است؛ وقوع طوفان‌های استوایی در سیستان و بلوچستان در سال گذشته و سیل‌ها و طوفان‌های گردوغبار در سال جاری مثال‌هایی برای این مدعی محسوب می‌شوند. بنابراین، پیشگیری و مدیریت ریسک یک رویکرد ضروری برای کشور است که اتخاذ آن موجب کاهش درد و رنج انسانی و همچنین هزینه‌های این حوادث طبیعی برای شهروندان ایرانی خواهد شد.

جمهوری اسلامی ایران، ظرفیت بالایی برای مقابله با حوادث و سوانح طبیعی در مقیاس بزرگ دارد، و سازمان ملل متحد در ایران نیز همواره آمادگی خود را برای حمایت از ایران در این عرصه اعلام کرده است. ایران می‌تواند از دانش، تخصص و درس‌آموخته‌های بین‌المللی در پاسخ به سوانح استفاده کرده، و همزمان دانش بومی خود را نیز با جامعه  بین‌المللی به اشتراک بگذارد. در نتیجه، همکاری بین‌المللی می‌تواند یک اقدام مفید برای بهبود وضعیت پیشگیری و مدیریت ریسک در ایران باشد.

به همین دلیل و به منظور تسهیل تعامل‌های بین‌المللی ایران در عرصه پیشگیری و مدیریت ریسک، در تاریخ پانزدهم شهریور ۱۴۰۱، رییس دفتر سازمان ملل متحد برای هماهنگی امور بشردوستانه با ریاست  سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران، مدیر دفتر حوادث طبیعی وزارت امور خارجه و ریاست دفتر اموز بین‌الملل سازمان مدیریت بحران کل کشور دیدار و گفت‌وگو کردند. در این دیدار مساله همکاری بین‌المللی در حوزه مدیریت بحران مورد بحث و مذاکره قرار گرفت.

حاضران در این نشست چالش‌ها و ظرفیت‌های پاسخ به حوادث و سوانج را به منظور تقویت همکاری‌های بین‌المللی در این حوزه مرور کردند. مساله آموزش دو گروه جست‌وجو و نجات شهری (USAR)، وسایل مورد نیاز برای تجهیز این گروه‌ها، و همچنین عضویت ایران در گروه مشاوره‌ای بین‌المللی جست‌وجو و نجات (INSARAG) مورد گفت‌وگو قرار گرفت. گروه مشاوره‌ای بین‌المللی جست‌وجو و نجات یک شبکه از کشورهای حادثه‌خیز و کشورها و سازمان‌های پاسخ‌دهده به حوادث و سوانح است، که عملیات تیم‌های جست‌وجو و نجات شهری را در مناطق بحران تسهیل و هماهنگ می‌کند و نقشی حیاتی در کاهش ریسک و مدیریت بحران دارد. ایران می‌تواند از این ظرفیت، برای کاهش هزینه‌های حوادث احتمالی و دستیابی به راه‌حل‌های پایدار استفاده کند. از آنجا که  ایران ظرفیت خوبی در عملیات جست‌وجو و نجات دارد این کشور همچنین می‌تواند در توسعه این شبکه مشارکت کند. به همین دلیل، حمایت از مشارکت نمایندگان ایران در مانورهای منطقه‌ای و بین‌المللی زمین‌لرزه، فراهم‌آوردن پشتیبانی فنی در حوزه پاسخ به حوادث و سوانح شهر تهران برای سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و بررسی احتمال تامین تجهیزات مورد نیاز از محل کمک‌های احتمالی بین‌المللی نیز در این نشست مورد توجه قرار گرفت. همچنین عملیاتی شدن پروژه‌های مشترک یکی دیگر از دستورهای این نشست بود.

سازمان‌های پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و مدیریت بحران کل کشور، در کنار جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران نقشی حیاتی در نظام مدیریت بحران ایران ایفا می‌کنند. هردوی این سازمان‌ها در مورد برنامه‌ریزی راهبردی در مرحله پیش از بحران و عملیات اجرایی در مرحله پاسخ به بحران مسئولیت دارند. به طور قطع، نظام پیشگیری و مدیریت بحران ایران می‌تواند از دانش فنی، تجهیزات و کمک‌های مستقیم فراهم شده از سوی جامعه بین‌المللی استفاده کرده، و از سوی دیگر تخصص خود را در اختیار سایر کشورها قرار دهد. بنابراین، تسهیل همکاری بین‌المللی ایران در این حوزه یک اقدام بسیار مهم است، که سازمان ملل متحد در این راستا اقدام می‌کند.